Esta
é a historia das irmás paxaro, aves únicas, “fillas iluminadas”
nos espellos do tempo. Irmá paxaro
é a recuperación dun abrazo. Trátase dunha personalísima e
fermosa “disección da memoria”, un atreverse a pronunciar a
palabra “ferida”, e unha vez pronunciada “recoñecer a dor para
arrolala” para poder restituír o voo. Este libro de Tamara Andrés,
publicado por Cuarto
de Inverno con
ilustracións de María Montes, ofrece un delicioso diálogo
fantasmal cunha irmá perdida.
A
casa da infancia das irmás paxaro é un universo propio cheo de
privacións: “dende o centro neurálxico do corredor criámonos
infinitas”, “construíamos novas casas no corredor durante o día”,
“trenzabamos as tardes tras a fiestra do salón”. O ámbito
doméstico adquire unha dimensión por veces carceraria, pois o mundo
exterior representa unha prohibición: “a cancela que prometeramos
non traspasar”. En contraposición a este lugar opresor está o
exterior, o ceo aberto, o voo, as ás. Un libro aberto é un paxaro
que estende as ás, e este poemario ten voo propio, a súa ferida é
única e alcánzanos durante a lectura.
Neste
proceso de restitución da infancia mediante a poesía é inevitable
que cando as irmás paxaro xogan a ser estatuas pensemos nunha
secreta irmandade con Alejandra Pizarnik: "La hermosura de la
infancia sombría, la tristeza imperdonable entre muñecas, estatuas,
cosas mudas, favorables”.
As
irmás paxaro habitan un lugar que non lles permite levantar o voo e
o poemario xoga coas “ás” como elemento semántico de dobre fío.
Por unha banda é o que propicia o voo da liberación mentres que
pola outra é algo afiado e cortante que separa e fere. Unha vez máis
aparece a ferida, a dor da separación: “o coitelo ancora no
ventre, desprega as ás -paxaro- e desgarra”.
A
ausencia dos pais, que aparecen nun segundo plano, dota ás irmás
paxaro dun espazo propio e singular que se agranda nesta recuperación
da memoria como vínculo fraterno que, como dixemos, é “ferida”
pero tamén “vexetación recuperada”, pois a infancia aquí é un
xardín “desatendido” ao que se regresa para tecer unha nova orde
conquistada mediante a linguaxe. O ser humano é un animal que se
cura falando e a memoria regresa voando á casa das palabras
perdidas.
O
verso “Recoñecer a dor para arrolala” condensa o espírito dun
poemario que é un berro para arrincar do ventre o coitelo da
nostalxia, unha sanación para que ela, a outra á do voo, a outra
parte da historia, a irmá paxaro, recupere a súa voz perdida a
través do abrazo das palabras.
Iria
Collazo López / Diego Alfonsín Rivero
______________________________
GÁLIX
aporta cada mes unha
recensión feita por algún socio para a sección Este
libro encantoume da
OEPLI,
ao igual que o resto de seccións. Todos os meses poderás ver as
recomendacións das seccións
aquí,
na web da OEPLI e as de GÁLIX, ademais, no
noso blog (bota un
ollo na barra lateral!). Se queres colaborar
coas túas recensións para esta sección, non dubides en nos
contactar.
Todas
as persoas interesadas poden participar con textos, obra plástica,
artesanía ou calquera outra manifestación inspirada na súa figura,
na súa vida ou no seu traballo.
