CELIA
DÍAZ NÚÑEZ
Socia
nº 276 de GÁLIX
Naceu
en 1961 nas Eiras, no concello lugués do Páramo. Trasladouse
despois a Quiroga e reside actualmente en Ourense.
Estudou
o bacharelato en Monforte no instituto que hoxe leva o nome de Río
Cabe.
É
licenciada en Filoloxía Galego-Portuguesa e en Filoloxía Hispánica
pola USC, diplomada en Maxisterio pola Escola Universitaria de
Formación do Profesorado de Lugo, e diplomada en Estudos Avanzados
en Teoría da Literatura pola Universidade de Vigo.
Exerceu
como Profesora de Lingua galega e literatura no IES As Lagoas de
Ourense. Foi tamén Profesora Asociada da Universidade de Vigo no
departamento de Didáctica da Lingua e Literatura Galega na Facultade
de Ciencias de Educación de Ourense, así como do Máster de
Intervención Multidisciplinar na Diversidade en Contextos Educativos
na mesma Facultade.
É
tamén autora de libros
de textos e materiais didácticos para
o estudo da lingua galega de 1º a 4º de ESO (Edit. Anaya).
O
17 maio 2018 foi nomeada “Filla adoptiva de Quiroga”, por acordo
unánime da Corporación Municipal de Quiroga.
Considero
moi importante participar nunha asociación que contribúe á
promoción da LIX e resulta un punto de encontro e de achegas
colectivas.
Ti
es a socia número 276.
Por que te asociaches a GALIX e continúas apoiando este proxecto?
Asocieime
a partir da publicación dos meus primeiros libros. Considero moi
importante participar nunha asociación que contribúe á promoción
da LIX e resulta un punto de encontro e de achegas colectivas.
Que
ou quen che axudou a achegarte á LIX galega?
Foron, en primeiro lugar, as miñas
fillas, as dúas grandes lectoras, o que nos convertía en
visitantes asiduas da sección infantil da biblioteca pública de
Ourense e das librarías. Os meus primeiros textos escribinos para
elas. Despois gañei dous premios literarios (de narrativa e teatro)
e supuxeron un grande estímulo para continuar na creación
literaria en ambos xéneros. E tamén contribuíu a miña condición
de profesora de lingua e literatura galega en secundaria e a
necesidade de coñecer obras que resultasen interesantes para o
alumnado.
Que
libro marcou a túa infancia ou a túa mocidade?
Na
miña infancia non tiña acceso a moitos libros polo que lía todo o
que caía nas miñas mans, desde os cómics de Capitán Trueno e
Mortadelo aos poucos contos que podía comprar e compartía coas
amigas. O primeiro libro que merquei foi Heidi, xa co
propósito de ir creando a miña biblioteca persoal. Na adolescencia
puiden acceder á magnífica biblioteca que había no instituto e que
me permitiu ler obras de temáticas e xéneros diversos, sobre todo
de narrativa e teatro. Foi nesa época cando lin o libro do que gardo
unha lembranza especial: un vello exemplar de As mil e unha
noites, en edición de Saturnino
Calleja, que me prestaran. Lembro a fascinación que me producían as
historias e os fermosos gravados. Hai uns anos conseguín por fin
facerme cun exemplar nunha libraría de vello. Ou tamén podería
citar Ana Karenina, que me acompañaba nas viaxes en tren e
nas prácticas de mecanografía, con gran escándalo do profesor, que
non o consideraba adecuado para unha rapaza de quince anos.
Un
libro de literatura infantil ou xuvenil galego que consideres
imprescindible?
Hai
moitos libros imprescindibles. Por citar só un de cada xénero,
quedaríame con tres obras inaugurais: Memorias dun neno labrego
en narrativa, As laranxas máis laranxas de todas as laranxas
en teatro e Os soños na gaiola en poesía.
Con
que personaxe da nosa LIX te sentes máis identificada?
O
meu encontro coa LIX galega sucedeu xa na idade adulta. Entre os
primeiros personaxes en chegar a min, sen dúbida o Balbino de Neira
Vilas, e en formato cómic, O Gaspariño de Xaquín Marín. Entre as
obras máis recentes, moitas protagonistas femininas de Ledicia
Costas, Andrea Barreira, Emma Pedreira etc.
A
debilidade maior é a escasa visibilidade e a falta de
promoción que permita consolidar un lectorado independente das
propostas escolares. A normalización da lingua vai parella á da
literatura en galego e as dúas apóianse mutuamente, nestes eidos
queda moito camiño por percorrer.
A
que ilustradora ou ilustrador galego escollerías para poñer imaxes
aos teus soños ?
É
moi difícil escoller un porque hai moitas e moitos profesionais de
grande calidade. Cito aos que xa ilustraron os meus libros (Marina
Seoane, Xulia Barros, Luís Sendón, Kristina Sabaitez...) e sería
un pracer descubrir como interpretan os meus soños futuros outros e
outras que sigo e admiro.
Sinala
a maior fortaleza e a maior debilidade do libro infantil e xuvenil
galego.
A
maior fortaleza é a ampla variedade de voces e de temáticas en
todos os xéneros e tamén o
recoñecemento da súa calidade mediante premios literarios, presenza
en listas internacionais, etc.
A
debilidade maior é a escasa visibilidade e a falta de
promoción que permita consolidar un lectorado independente das
propostas escolares. A normalización da lingua vai parella á da
literatura en galego e as dúas apóianse mutuamente, nestes eidos
queda moito camiño por percorrer.
Dende
que ti te vinculaches ao LIXG ata a actualidade, que cambios
destacarías na súa evolución
A
aparición de novos formatos e soportes de lectura, a maior presenza
do teatro nos catálogos das editoriais, o aumento das traducións,
a proxección e recoñecemento exterior dos e das autoras e
ilustradoras, o interese da crítica por unha literatura que ata
non hai moito se consideraba menor, o desenvolvemento dos clubs de
lectura nos centros de ensino como instrumento de animación á
lectura.
Cal
consideras que é o grao de coñecemento e respecto pola LIX galega?
A
LIX cada vez é moito máis coñecida e valorada, pero de maneira
desigual. Hai un sector moi implicado: librarías, bibliotecas
públicas e escolares, profesorado... Noutros ámbitos o coñecemento
e o interese é moito menor.
Apunta
un par de iniciativas necesarias para promover a lectura de libros
infantís e xuvenís galegos e para conseguir unha maior proxección
fóra de Galicia.
É
moi importante o labor de mediación das bibliotecas públicas e das
librarías, mediante actividades de animación á lectura. Creo
imprescindible a formación do profesorado de educación infantil,
primaria e secundaria para que poidan realizar o seu labor de
prescritores e mediadores tanto na aula como nos clubs de lectura
ou noutras actividades de animación á lectura. Cómpre unha
adecuada formación para que teñan os coñecementos
necesarios para seleccionar boas obras e para empregar estratexias
que acheguen ao alumnado o pracer de ler e o coñecemento deses
libros, proporcionando tamén unha lectura crítica que contribúa á
súa maduración
persoal. Desde o punto de vista institucional: a dotación de
bibliotecas públicas para que contén con fondos amplos -o libro
galego segue a ser minoritario nestes espazos-, a potenciación de
feiras do libro e outros espazos que contribúan a dar visibilidade
en Galicia e no exterior. Asemade, é necesaria unha maior presenza
nos medios de comunicación: revistas especializadas, programas de
radio e televisión, dixitais...
|
|
Autora
de recoñecida e ampla traxectoria na LIX galega con obras de
narrativa e teatro como:
Adeliña
(I
Premio Pura e Dora Vázquez, 2004).
Rugando
(IX
Premio Pura e Dora Vázquez, 2012).
A
boca do monte (Editorial
Galaxia, 2016).
Rugando
ou o misterio do cuarto secreto (Nova
edición revisada e ampliada. Editorial Galaxia, 2021).
Unha
estrela para Amina (-Premio
de Teatro Infantil O Facho 2019-, Editorial Galaxia, 2020).
Cataventos
e cia ou
A verdadeira historia de Amanda, a princesa, e Leonardo, o poeta.
(-II
Premio Barriga verde, 2004- Baía edicións)
Velaí
vai o papaventos (Autoedición,
2014).
O
castelo de Pena Redonda (-Premio
de Teatro Infantil O Facho 2016-, Edicións Fervenza 2018).
Publicou
tamén narrativa e ensaio para lectorado adulto
Narrativa:
As
faces do diamante (Editorial
Galaxia, 2023).
Corte
e confección(Editorial
Galaxia, 2019),
Unha
verdade amarga (Editorial
Galaxia, 2017).
Ensaio:
Voces
da terra. Quiroga e os seus escritores (Concello
de Quiroga, 1995).
Pasatempos:
Restra
de letras (Edicións
Xerais, 2002).
Obras
colectivas:
“48
horas” en Miño.
Antoloxía do relato galego actual.
Edicións Xerais,
2023.